313 یار مخلص از شرایط ظهور است؟

به عنوان مثال درباره ی حدیث «یمْلَأُ اللّهُ بِهِ الْأرضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً بَعْدَ ما مُلِئَتْ ظُلْمَاً وَ جَورَاً – خدا به وسیله او زمین را پر از عدل و قسط می‌کند، بعد از آن که پر از ظلم و جور شده است»، عده‌ای گفتند: پس، فراگیری ظلم و جور شرط ظهور است و هر چه ظلم و جور بیشتر شود، ظهور نزدیک‌تر می‌شود(؟!) و هیچ اندیشه نکردند که این درک و برداشت که با اساس اسلام منافات دارد و فرد منتظر را به رواج ظلم و جور تشویق می‌کند و نه ایمان، تقوا و عدالت! حال آن که سخن از جایگزینی قسط و عدل به جای ظلم و جوری است که همیشه در زمین و بر انسان حاکم بوده است. حتی زمان رسول الله (صلی الله علیه و آله) نیز این ظلم و جور حاکم بود، چنانچه در جامعه و حکومت اسلامی به خود ایشان و خاندانش نیز ظلم می‌شد، چه رسد به مسلمین و یا غیر مسلمانان در سرتاسر جهان.

در حالیکه در این حدیث نه تنها نفرموده که فراگیری ظلم و جور از شروط ظهور است، بلکه تصریح دارد که ظلم و جور حاکم هست و ایشان به جایش قسط و عدل را حاکم می‌گرداند.

مسئله 313 تن نیز همین‌گونه است، در هیچ حدیثی نیامده که وجود 313 یار از شرایط ظهور است بلکه فرموده «ایشان با 313 تن ظهور می‌نمایند»، یعنی وقتی قیام نمایند، 313 تن در کنار ایشان هستند نه این که برای قیام معطل آنها باشند و همواره سخن از پیوستن این افراد به امام بعد از ظهور ایشان است.

اگر روایاتی که به تعداد 313 نفر یاران امام علیه السلام اشاره دارند بررسی گردد نکات ذیل به دست خواهد آمد:

الف) در احادیثی که به تعداد یاران امام اشاره شده است، اینگونه آمده که هر گاه 313 یار جمع شوند آن گاه امام دوازدهم ظهور می کند و هرگز چنین نیامده که اگر 313 یار جمع نشوند، امام زمان ظهور نمی کند لذا نمی توان گفت که این یک شرط لازم برای ظهور مولا می باشد.

ب) از طرفی چنانچه ظهور در احادیث منوط به وجود 313 نفر نیز شده بود ، 313 نفر تنها شرط ظهور نبوده و شرایط دیگری نیز بر این قضیه حکمفرما است لذا این یک شرط کافی برای ظهور نخواهد بود.

ج) هیچ حدیثی در زمینه 313 نفر به صورت شرطیه نیامده بلکه به صورت گزارشی هستند که بیان می کنند هرگاه حضرت مهدی ظهور کردند آن گاه 313 نفر نیز گرد او جمع می شوند لذا اجتماع 313 یار به صورت نشانه وعلامت ظهور حضرت ذکر شده نه شرط آن.

د) در احادیثی که به 313 نفر اشاره شده است، سخن از جمع شدن این افراد در محضر مولا بوده و اینکه بعد از جمع شدن آنها، حضرت خروج می کنند به عبارتی بعد از اینکه ظهور به وقوع پیوست این افراد در خدمت مولا جمع شده و بعد از جمع شدن آنها، امام خارج می شوند و اقدامات خود را آغاز می نمایند.

نکات فوق الذکر در روایات ذیل نیز نمایان هستند:

** امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند: «إذا قام تجتمع الیه اصحابه علی عده اهل بدر و اصحاب طالوت و هم ثلاثمأه و ثلاثه عشر رجلا کلهم لیوث» هنگامی که حضرت مهدی قیام می کند یاران او گرد او جمع می شوند که به تعداد اهل بدر و اصحاب طالوت هستند تعداد آن ها 313 نفر و همگان در شجاعت همچون شیر هستند.

در این حدیث امیرمومنان اجتماع 313 نفر را پس از قیام حضرت مهدی ذکر می کند و به عبارتی جمع شدن  313 نفر نشانه ظهور امام زمان است که بلافاصله پس ازقیام او صورت می پذیرد.

** از حضرت عبد العظیم بن عبد اللَّه حسنىّ رضى اللَّه عنه به نقل از حضرت جواد علیه السّلام آمده است أصحاب او به تعداد أهل بدر سیصد و سیزده نفر از دورترین نقاط زمین به گرد او فراهم آیند، و این همان فرمایش خداوند است که: «هر جا که باشید خدا همه شما را فراهم آورد، که خدا بر هر چیزى تواناست- بقره: 148»، پس هنگامى که این تعداد افراد مخلص گرد آیند خداوند متعال امر خود را ظاهر سازد. (احتجاج-ترجمه جعفرى، ج‏2، ص: 523)

** در حدیثى از امام باقر علیه السلام بیان شده : «یجمع اللّه من اقاصى البلاد على عدة اهل بدر ثلاثماءة و ثلاث عشررجلا یعنی خداوند براى حضرت قائم از دورترین شهرها، به تعداد جنگاوران جنگ بدر، 313 مرد را جمع مى کند».( بحارالانوار، ج52، ص310)

امام صادق(علیه السلام) فرمودند: گویا نگرم قائم را بر منبر کوفه و 313 نفر یارانش، که پیرامونش گرد آمده اند به شمار اهل بدر. (شیخ صدوق، کمال الدین و تمام الغمه، ص 672 )

لذا بر اساس روایات متعدد که به یاران امام اشاره دارند سخن از پیوستن 313 نفر به مولا بعد از ظهور ایشان است که این افراد به عنوان نخستین افراد با ایشان بیعت می کنند و از این تعداد به عنوان یکی از شرایط ظهور نام برده نشده است.

منابع:

کمال الدین و تمام الغمه ـ شیخ صدوق

بحارالانوار ج 52 ص 310

احتجاج ـ ترجمه جعفری ج 2